W naszej poradni możliwe jest uzyskanie opinii psychologicznej, której lekarze mogą w Polsce wymagać, na przykład gdy ktoś ubiega się o hormonoterapię. Poniżej zostało opisane, w jaki sposób wygląda opiniowanie w Instytucie SPLOT.
W SPLOT mamy świadomość tego, że proces opiniowania sam w sobie jest problematyczny. Dlatego naszym priorytetem jest, aby proces przebiegał z poszanowaniem integralności i godności osoby – był możliwie szybki, tani i nie zawierał niepotrzebnych czy intruzywnych pytań.
Wiemy, że każda osoba, która potrzebuje takiej opinii jest inna – niektóre osoby mają wszystko poukładane i potrzebują tylko zaświadczenia, niektóre osoby nie mają zasobów finansowych na opiniowanie, które rozciąga się na dużą ilość spotkań, a niektóre osoby są zainteresowane psychoedukacją czy konsultacjami psychologicznymi, w celu rozwiania różnych wątpliwości czy wsparcia. W Splocie chcemy odpowiadać na te potrzeby w sposób, który jest dostosowany do indywidualnej sytuacji osoby. Ilość spotkań potrzebna do wystawienia opinii zaczyna się od jednej sesji.
Opiniowanie psychologiczne jest obecnie przeprowadzane przez psycholożkę Anię Wiatrowską.
Ania ma 10-letnie doświadczenie pracy z osobami queerowymi w różnych kontekstach. Obecnie pracuje z transpłciową młodzieżą oraz rodzinami osób transpłciowych w Berlinie. Równolegle w Instytut SPLOT również zajmuje się obszarem queerowym – prowadzi grupy wsparcia dla rodziców osób transpłciowych, indywidualne poradnictwo psychologiczne oraz opiniowanie.
Podstawą opiniowania transpłciowości w SPLOCIe stanowi wywiad psychologiczny. Nie robimy żadnych testów psychologicznych, bo nie są one potrzebne do wystawienia dobrej opinii – nie dodają one wartości merytorycznej do procesu opiniowania, za to mogą niepotrzebnie przedłużyć proces. Celem wywiadu psychologicznego jest ustalenie występowania dysforii płciowej i/lub niezgodności płciowej, możliwych zaburzeń czy trudności w obszarze zdrowia psychicznego oraz ustalenie, czy osoba jest w stanie udzielić świadomej zgody. Jeśli osoba nie jest poinformowana na temat procesu i przebiegu tranzycji w Polsce, to część wywiadu stanowią również informacje na ten temat.
Jak wygląda opiniowanie?
Wywiad rozpoczyna się od postawienia celu: osoba zostanie zapytana po co potrzebna jest jej opinia psychologiczna oraz zostanie ustalona ilości spotkań.
Wywiad psychologiczny skupia się przede wszystkim na odpowiedzi na pytanie, jak ty doświadczasz siebie i jak chcesz być odbieran* przez inne osoby. Standardowo zaczynamy od zebrania informacji na temat obecnego kontekstu życiowego, później mogą pojawić się pytania dotyczące np. okresu dorastania.
Przykładowe pytania, które mogą się pojawić:
Jak chcesz, żeby się do ciebie zwracano?
Czy pamiętasz, w jaki sposób dowiedział*ś się o transpłciowości?
Jak wspominasz swój okres dorastania?
Czy eksperymentował*ś już w jakiś sposób z ekspresją płciową?
Jaką masz wiedzę na temat procesu tranzycji?
Jaki jest koszt opiniowania transpłciowości? Koszt jednej konsultacji psychologicznej to 250 zł, a wystawienie opinii psychologicznej kosztuje 300 zł. Co oznacza, że jeśli do wystawienia opinii potrzebne jest jedno spotkanie, to całościowy koszt wynosi 550 zł.
Opiniowanie transpłciowości przy diagnozie lub podejrzeniu zaburzeń osobowości, schizofrenii czy dla osób w spektrum autyzmu jest również możliwe i nie stanowi przeciwwskazań do wystawienia opinii.
Proces opiniowania w Instytucie SPLOT jest zgodny z najnowszymi (2022)
zaleceniami WPATH (The World Professional Association for Transgender Health) oraz został skonsultowany z zespołem portalu tranzycja.pl.
Istnieje również możliwość otrzymania opinii w języku niemieckim, gdyby ktoś planował podejmować kroki związane z tranzycją medyczną np. w Niemczech.
Źródła:
Coleman, E., Radix, A. E., Bouman, W. P., Brown, G. R., De Vries, A. L. C., Deutsch, M. B., ... & Arcelus, J. (2022). Standards of care for the health of transgender and gender diverse people, version 8. International Journal of Transgender Health, 23(sup1), S1-S259.