Rodzicielstwo bliskości to nurt, który powstał w opozycji do tradycyjnego, behawioralnego podejścia, które traktowało czułość wobec dzieci jako pułapkę wychowania. Skupia się na bliskości emocjonalnej i fizycznej oraz wzajemnym zrozumieniu między rodzicami i dziećmi.
Twórcami pojęcia Rodzicielstwa Bliskości są Martha i William Sears, pielęgniarka oraz pediatra, rodzice ósemki dzieci.
Tradycyjne wychowanie po prostu nie działa
Początkowo nienazwana idea wychowywania dzieci w oparciu o głębię relacji, którą mogą stworzyć z opiekunami, bazowana na empatii i budowaniu fizycznej bliskości, pojawiała się w połowie lat czterdziestych. Podejście to stało w opozycji do dominującego wtedy nurtu wychowawczego, opartego na tradycyjnym behawioryzmie, który zakładał, że dzieci
należy traktować od urodzenia jak małych dorosłych, a okazywanie im zbyt dużej czułości i miłości jest rodzicielską pułapką.
Watson, jeden z najbardziej uznanych psychologów behawioralnych twierdził, że miłość jest warunkowana – czyli nie wynika z ludzkiej natury, a jest efektem wyuczonego procesu. Rodzice mieli traktować dziecięce emocje tak samo, jak emocje dorosłych, ponieważ Watson uważał je za wdrukowane w ludzką psychikę przez innych, a nie naturalne kroki w rozwoju dziecka.
W związku z tym, w behawioralnym nurcie zwracanie uwagi na te “dziecięce” emocje było traktowane jako źródło słabości.
Krytyka behawioralnego wychowania, entopediatria, style przywiązania i dobre wzorce relacji
Jednym z ważniejszych krytycznych głosów była etnopediatria, nurt badający podejście do wychowania w różnych kulturach na świecie. W latach ’70 podróżniczka Jean Liedloff opisała styl wychowania dominujący w jednym z Wenezuelskich plemion, Ye’kuana. Rodzice spędzali tam dużo czasu z dziećmi i utrzymywali dużą bliskość fizyczną.
William i Martha Sears, zapoznając się z poszerzającym się dorobkiem psychologów oraz pediatrów postanowili zebrać tę wiedzę, usystematyzować ją i przekazać ją rodzicom w formie pierwszej książki-poradnika w 1993r.
Rodzicielstwo bliskości zakładało tzw. "Seven B's", 7 filarów, czyli:
Więź uczuciowa podczas narodzin
Karmienie piersią (choć wiemy już, że nie jest to konieczne do nawiązania więzi z dzieckiem)
Noszenie dziecka
Spanie blisko dziecka
Wiara, że płacz dziecka jest jego sposobem komunikacji
Wystrzeganie się dziecięcych "treserów"
Równowaga
Ruch Rodzicielstwa Bliskości ewoluuje wraz ze zmieniającą się rzeczywistością
Rodzicielstwo Bliskości nie zakłada jednej prostej metody, czy konkretnych kroków, które mają zostać podjęte przez rodziców – każda rodzina jest inna, każde dziecko jest inne i ich potrzeby będą się różniły. Rodzicielstwo Bliskości nie opiera się o proste techniki i łatwe do wdrożenia sztuczki, to podejście bazujące na szacunku do dziecka i do rodzica, na stawianiu granic i dbaniu o potrzeby wszystkich członków rodziny.
Rodzicielstwo Bliskości nie uznaje kar, które będą budowały w dziecku lęk przed rodzicem, zakłada za to, że rozumiejąc innych, łatwo jest nam szanować ich oraz ich granice. Dąży do rozumienia przyczyn trudnych zachowań, a nie szukania szybkich rozwiązań. Przykłada wagę do bliskości fizycznej i emocjonalnej oraz budowania poczucia bezpieczeństwa.
Dowiedz się, czym jest rodzicielstwo bliskości
Wychowanie dziecka w atmosferze zrozumienia, wsparcia oraz szacunku granic czasem może nie być łatwe. Wymaga nie tylko zrozumienia dziecka, ale również samych siebie. To elementy psychoedukacji, które pozwolą na otwartą, szczerą komunikację oraz budowanie rodziny, która jest sobie bliska, pełna szczerości, zrozumienia i miłości.
Artykuł przygotowała i opracowała Aleksandra Strykier